Skilnad mellom versjonar av «Mal:Innhald Jødedom»

Frå Alnakka.net
s (Utbyting av tekst - «{{vekko}}» til «vekko»)
Line 20: Line 20:
|-
|-
| valign="top" |'''[[:kategori:jødisk livssyklus|LIVET]]:  '''
| valign="top" |'''[[:kategori:jødisk livssyklus|LIVET]]:  '''
|'''[[Barndom]]''': [[fødsel]] &#183; [[berít milá|berít&nbsp;milá]]&nbsp;''<small>(omskjering/namngjeving&nbsp;av&nbsp;gut)</small>'' &#183; [[pidjón habbén|pidjón&nbsp;habbén]] &#183; [[zebed habbát|zebed&nbsp;habbát]]&nbsp;''<small>(namngjeving&nbsp;av&nbsp;jente)</small>''<br>'''[[Ungdom]]:''' [[bar miṣvá|bar&nbsp;miṣvá]]&nbsp;''<small>(konfirmasjon&nbsp;av&nbsp;gut)</small>'' &#183; [[bat miṣvá|bat&nbsp;miṣvá]]&nbsp;''<small>(konfirmasjon&nbsp;av&nbsp;jente)</small>'' &#183; [[bat ḥájil|bat&nbsp;ḥájil]]&nbsp;''<small>(konfirmasjon&nbsp;av&nbsp;jente)</small>''<br>'''[[Ekteskap]]:''' [[ḥuppá]]&nbsp;''<small>(bryllaup)</small>'' &#183; [[ketubbá]] &#183; [[get]] &#183; [[jibbúm]]&nbsp;''<small>(leviratekteskap)</small>'' &#183; [[ḥaliṣá]]&nbsp;''<small>(avvising av jibbúm (leviratekteskap))</small>''<br>'''[[Sjukdom]] og [[heiling]]:''' [[arvelige sjukdommar|arvelige&nbsp;sjukdommar]] &#183; [[mi sjebberákh|mi&nbsp;sjebberákh]] &#183; [[rogativa]]&nbsp;''<small>(forbøn)</small>'' &#183; [[birkàt gomél|birkàt&nbsp;gomél]]&nbsp;''<small>(takkseiingsbøn)</small>''<br>'''[[Død]] og [[sorg]]:''' [[levajá]]&nbsp;''<small>(gravferd)</small>'' &#183; [[hasjkabá]]&nbsp;''<small>(minnebøn)</small>'' &#183; [[Kaddísj]]
|'''[[Barndom]]''': [[fødsel]] &#183; [[berít milá|berít&nbsp;milá]]&nbsp;''<small>(omskjering/namngjeving&nbsp;av&nbsp;gut)</small>'' &#183; [[pidjón habbén|pidjón&nbsp;habbén]] &#183; [[zebed habbát|zebed&nbsp;habbát]]&nbsp;''<small>(namngjeving&nbsp;av&nbsp;jente)</small>''<br>'''[[Ungdom]]:''' [[bar miṣvá|bar&nbsp;miṣvá]]&nbsp;''<small>(konfirmasjon&nbsp;av&nbsp;gut)</small>'' &#183; [[bat miṣvá|bat&nbsp;miṣvá]]&nbsp;''<small>(konfirmasjon&nbsp;av&nbsp;jente)</small>'' &#183; [[bat ḥájil|bat&nbsp;ḥájil]]&nbsp;''<small>(konfirmasjon&nbsp;av&nbsp;jente)</small>''<br>'''[[Ekteskap]]:''' [[ḥuppá]]&nbsp;''<small>(bryllaup)</small>'' &#183; [[ketubbá]] &#183; [[get]] <small>(skilsmisse)</small> &#183; [[jibbúm]]&nbsp;''<small>(leviratekteskap)</small>'' &#183; [[ḥaliṣá]]&nbsp;''<small>(avvising av jibbúm (leviratekteskap))</small>''<br>'''[[Sjukdom]] og [[heiling]]:''' [[arvelege sjukdommar|arvelege&nbsp;sjukdommar]] &#183; [[mi sjebberákh|mi&nbsp;sjebberákh]] &#183; [[rogativa]]&nbsp;''<small>(forbøn)</small>'' &#183; [[birkàt gomél|birkàt&nbsp;gomél]]&nbsp;''<small>(takkseiingsbøn)</small>''<br>'''[[Død]] og [[sorg]]:''' [[levajá]]&nbsp;''<small>(gravferd)</small>'' &#183; [[hasjkabá]]&nbsp;''<small>(minnebøn)</small>'' &#183; [[Kaddísj]]
|-
|-
| valign="top" |'''[[:kategori:mat|MAT]]:'''
| valign="top" |'''[[:kategori:mat|MAT]]:'''

Versjonen frå 20. august 2020 kl. 00:34

SKRIFTER: Tenákh (Torá · Nebiím · Ketubím)
Talmúd (Misjná · Jerusjalmí · Bablí · Toseftá) · medrásj · Emunót vedengót
Misjné Torá · Túr · Sjulḥán ngarúkh · Tseine ureine · Thesouro dos Dinim · Mengám longéz
LÆRDOM ḥeder (småskule) · meldado (studiekveld) · mekhiná (førebuingsår) · jesjibá (seminar) · sjingúr (studieøkt) · semikhá (ordinering) ·
SYMBOL tallét (bønesjal) · tefillín (bønereimer) · mezuzá · luláb · sjofár (bukkehorn) · rimmón (granateple)
SYNAGOGAR:   synagoge · Hekhál (ark) · sefer (séfer Torá, torárull) · tebá (leseplattform) · minján · sjalíaḥ ṣibbúr · ḥazzán (kantor) · rabbinar · sjàḥarít (morgongudstjeneste) · musáf (tilleggsgudstjeneste) · minḥá (ettermiddagsgudstjeneste) · nengilá  (avsluttande ettermiddagsgudstjeneste (berre på kippúr)) · ngarbít (kveldsgudstjeneste)
SJABBÁT sjabbát · hadlakat nér (lystenning) · kiddúsj (signing av vinen) · birkàt hammazón (signing etter maten) · habdalá
HØGTIDER høgtider · pesaḥ (påske) · sefiràt hangómer · lag langómer · sjabungót (vekkofesten, pinse) · tisjngá beáb · seliḥót · rosj hasjaná (nyår) · kippúr (soningsdagen) · sukkót (lauvhyttefesten) · ḥanukká (lyshøgtida) · tu bisjbát · purím (“karneval”)
LIVET:   Barndom: fødsel · berít milá (omskjering/namngjeving av gut) · pidjón habbén · zebed habbát (namngjeving av jente)
Ungdom: bar miṣvá (konfirmasjon av gut) · bat miṣvá (konfirmasjon av jente) · bat ḥájil (konfirmasjon av jente)
Ekteskap: ḥuppá (bryllaup) · ketubbá · get (skilsmisse) · jibbúm (leviratekteskap) · ḥaliṣá (avvising av jibbúm (leviratekteskap))
Sjukdom og heiling: arvelege sjukdommar · mi sjebberákh · rogativa (forbøn) · birkàt gomél (takkseiingsbøn)
Død og sorg: levajá (gravferd) · hasjkabá (minnebøn) · Kaddísj
MAT: jødisk mat · kasjrút · sjeḥitá (schächting) · sjabbát · jom tób · pesaḥ
Matretter: bacalao (torsk med tomat og løk) · beiglech (vassrundstykke) · birkes (frøloff) · bimuelos (berlinerbollar) · borecas (børek) · codrero al horno (omnssteikt lammebog) · falafel (friterte kikerterbollar) · gefillte fish (fiskebollar) · ḥammín (dafina, tsjólnt) · ḥaróset (fruktsaus for pesaḥ) · maṣṣá (flatbrød, usyra brød) · pescado frito (panert fisk) · pittá (flatkaker)
MUSIKK: sefardisk · klezmer · jiddisch
SPRÅK: hebraisk · arameisk · jødearabisk · ladino (omsettingsspansk) · djudeospanjol (djudezmo, jødespansk) · jiddisch
RETNINGAR:   samaritansk · karaittisk ·
rabbinsk: mizraḥisk · sefardisk · romaniotisk · italkisk · asjkenazisk
ortodoks · masorti (konservativ) · rekonstruksjonistisk · progressiv · fornying · humanistisk

Emne:Jødedom