Skilnad mellom versjonar av «Draft»
(Oppretta sida med «<onlyinclude> {{thumb|Specialkart over stroget om Engelvaer, Lovovaer, og Valsvaer...(1882).jpg|Utsnitt av draft frå 1882 med innseglinga til Steigen i Salten.}…») |
s (Utbyting av tekst - «{{ndl}}» til «{{nederlandsk}}») |
||
| (10 mellomliggjande versjonar av 2 brukarar er ikkje viste) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
<onlyinclude> | <onlyinclude> | ||
{{thumb|Specialkart over stroget om Engelvaer, Lovovaer, og Valsvaer...(1882).jpg|Utsnitt av draft frå [[1882]] med innseglinga til [[Steigen]] i [[Salten]].}} | {{thumb|Specialkart over stroget om Engelvaer, Lovovaer, og Valsvaer...(1882).jpg|Utsnitt av draft frå [[1882]] med innseglinga til [[Steigen]] i [[Salten]].}} | ||
Eit '''[[draft]]''' eller eit '''sjøkart''' | Eit '''[[draft]]''' eller eit '''sjøkart''' er eit kart over [[sjø]]område med tilgrensande kyst der landdelen av kartet er lite detaljert, men med markering av landskapsformasjonar som er karakteristiske sétt frå sjøen. Eit hovudpoeng ved drafta, i tillegg til å vise konturen av land, [[holme|holmar]] og [[skjer]], er å oppgje detaljerte opplysningar om [[djupn]]er ved [[full fjøro]]; tidlegare vart djupnene oppgjevne i [[famn]]er, men frå innpå [[1900-talet]] har norske draft gradvis gått over til å vise djupner i [[meter]]. </onlyinclude> | ||
== Om namna == | == Om namna == | ||
'''Draft''' er lånt frå [[engelsk]] — ''draft'', ‘konturtekning, skisse’. Det blir hevda at ordet opprinnelig vart bruka om | '''Draft''' er lånt frå [[engelsk]] — ''draft'', ‘konturtekning, skisse’. Det blir hevda at ordet opprinnelig vart bruka om dei foreløpige skissone som vart laga av nyoppdaga kystområde ved dei store oppdagingsferdene frå [[1400-talet]] og framover.<ref>{{Claviez/Zwilgmeyer 1990}}</ref> Draft er det tradisjonelle namnet i norsk [[kystfart]], inkludert [[kystfiske]].<ref>Sjå {{Nynorskordboka|Draft}}</ref> Ordet blir ofte avvist som feil<ref>Sjå {{Bokmålsordboka|Draft}}</ref> med argumentasjonen at lånet kjem frå ''draught'' (‘djupn, [[djupgang]]’) gjenom at norske sjøfolk misforstod engelske sjøoffiserar som sa: ''“Read the draught!”'' (‘Logg djupna!’). | ||
Norsk '''sjykart''' eller ''sjøkart'', [[svensk]] ''sjökort'' og [[dansk]] ''søkort'' er lånt frå {{tysk}} ''Seekarte'' eller {{ | Norsk '''sjykart''' eller ''sjøkart'', [[svensk]] ''sjökort'' og [[dansk]] ''søkort'' er lånt frå {{tysk}} ''Seekarte'' eller {{nederlandsk}} ''Zeekaart''. {{SJy}}kart er det tradisjonelle namnet i [[utanriksfart]] og offentlige samenhengar. | ||
[[image:Kompassrose (1882).jpg|thumb|right|Kompassrosa blir bruka for å vise avviket mellom rettvisande kurs og magnetisk kurs.]] | [[image:Kompassrose (1882).jpg|thumb|right|Kompassrosa blir bruka for å vise avviket mellom rettvisande kurs og magnetisk kurs.]] | ||
== Norske draft == | == Norske draft == | ||
Den offisielle | Den offisielle oppmålinga av kysten og sjøen for draftbruk vart starta av [[Norges geografiske Opmaaling]] i [[1785]]. Den [[hydrografi]]ske seksjonen vart skilt ut som eigen institusjon direkte under [[Forsvarsdepartementet]] ved [[Den kongelige norske marine|Marinen]] med namnet [[Norges Sjøkartverk]] ved [[storting]]svedtak den [[26. mars]] [[1930]]. Sjøkartverket fungerte som eigen institusjon frå [[1932]] til samenslåinga med fylkeskartkontora under namnet [[Norges kartverk]] i [[1986]]. | ||
Den störste draftserien | Den störste draftserien er hovudkartverket (målestokk 1:50 000). | ||
== Fotnotar == | == Fotnotar == | ||
Siste versjonen frå 10. mai 2020 kl. 01:10
.jpg)
Eit draft eller eit sjøkart er eit kart over sjøområde med tilgrensande kyst der landdelen av kartet er lite detaljert, men med markering av landskapsformasjonar som er karakteristiske sétt frå sjøen. Eit hovudpoeng ved drafta, i tillegg til å vise konturen av land, holmar og skjer, er å oppgje detaljerte opplysningar om djupner ved full fjøro; tidlegare vart djupnene oppgjevne i famner, men frå innpå 1900-talet har norske draft gradvis gått over til å vise djupner i meter.
Om namna
Draft er lånt frå engelsk — draft, ‘konturtekning, skisse’. Det blir hevda at ordet opprinnelig vart bruka om dei foreløpige skissone som vart laga av nyoppdaga kystområde ved dei store oppdagingsferdene frå 1400-talet og framover.[1] Draft er det tradisjonelle namnet i norsk kystfart, inkludert kystfiske.[2] Ordet blir ofte avvist som feil[3] med argumentasjonen at lånet kjem frå draught (‘djupn, djupgang’) gjenom at norske sjøfolk misforstod engelske sjøoffiserar som sa: “Read the draught!” (‘Logg djupna!’).
Norsk sjykart eller sjøkart, svensk sjökort og dansk søkort er lånt frå ty. Seekarte eller Mal:Nederlandsk Zeekaart. Sjøkart er det tradisjonelle namnet i utanriksfart og offentlige samenhengar.
.jpg)
Norske draft
Den offisielle oppmålinga av kysten og sjøen for draftbruk vart starta av Norges geografiske Opmaaling i 1785. Den hydrografiske seksjonen vart skilt ut som eigen institusjon direkte under Forsvarsdepartementet ved Marinen med namnet Norges Sjøkartverk ved stortingsvedtak den 26. mars 1930. Sjøkartverket fungerte som eigen institusjon frå 1932 til samenslåinga med fylkeskartkontora under namnet Norges kartverk i 1986.
Den störste draftserien er hovudkartverket (målestokk 1:50 000).
Fotnotar
- ↑ Claviez, Wolfram: Sjøfartsleksikon : en maritim håndbok. Norsk utg. ved Peter G. Zwilgmeyer. Oslo : Teknologisk forlag, 1990. ISBN 82-512-0150-0.
- ↑ Sjå Mal:Nynorskordboka
- ↑ Sjå Mal:Bokmålsordboka
