Christopher Hansteen
Christopher Hansteen (fødd 26. september 1784 i Christiania, død 15. april 1873 i Christiania) var ein norsk astronom og matematikar. Han var professor i astronomi og praktisk matematikk (anvendt m.) ved «Det kongelige Frederiks Universitet i Christiania», no Universitetet i Oslo frå 1816 til 1861. Hansteen var ein sentral person i norsk og internasjonal vitskap på 1800-talet. Han redigerte almanakken i ei årrekkje, var medlem av tilsynskomitéen for mål og vekt og ein komité for reorganisering av skulevesenet i Norge. Som direktør for den geografiske oppmålinga tok han initiativ til kartlegginga av seglingsforholda langs norskekysten. Hansteen grunnla òg observatoriet ved Universitetet i Oslo, som framleis ligg nerom Solli Plass i Oslo.
I løpet av den lange karrieren sin gjenomførte Hansteen fleire ekspedisjonar i og utafor Norge. Frå 1828 til 1830 deltok han i ein regjeringsstøtta ekspedisjon til det vestlege Sibir som blant anna hadde som mål å slå fast om jorda har éin eller to magnetiske aksar. Dette førte til utgjevinga av reiseskildringa Reise-Erinnerungen aus Sibirien (1854, norsk omsetting: Reiseerindringer, 1859), medan forskningsresultata vart publisert i 1863 under tittelen Resultate magnetischer Beobachtungen. Hansteen påpekte sambandet mellom jorda sitt magnetfelt og nordlyset, og han var tidleg ute med å skildre nordlysovalen.
Han deltok òg i arbeidet med Struves meridianboga. Eit krater på månen er oppkalla etter Christopher Hansteen. Han er avbilda på det norske frimerket NK903 (1984).
Pekarar
|
Denne artikkelen er heilt eller delvis basert på artikkelen «Christopher Hansteen» frå Bokmålswikipediaen og kan kopierast, distribuerast og/eller endrast slik det er sett opp i GNU fri dokumentasjonslisens. For ei liste over bidragsytarar til den opprinnelige artikkelen, sjå endringshistorikk knytt til den opprinnelige artikkelen. For ei liste over bidragsytarar til denne versjonen, sjå endringshistorikk knytt til den sida. |
