Muhammad Yunus

Frå Alnakka.net
Muhammad Yunus

Muhammad Yunus (Bengali: মুহাম্মদ ইউনুস [Muhammod Iunus]) (fødd 28. juni 1940 i Chittagong) er ein muslimsk økonom frå Bangladesh. Han har utvikla omgrepet mikrokreditt — å gje småe lån for å starte opp næringsverksamheit til folk som er for fattige til å få vanlege banklån. Yunus er grunnleggaren av Grameen Bank. Banken og Yunus delte Nobels fredspris i 2006, “for arbeidet deras for å skapa økonomisk og sosial utvikling nedafrå”. Han er den tredje bengalaren som har fått ein nobelpris, etter diktaren Rabindranath Tagore og økonomen Amartya Sen.

Utdaning og tidleg karriere

Yunnus begynte universitetsutdaninga si på Dhaka University. Han tok doktorgraden i økonomi ved Vanderbilt University i 1969 som Fulbright-stipendiat. Etterpå vart han tilsett ved Chittagong University som professor i økonomi.

Yunus tok første gong opp arbeidet mot fattigdom under ein svoltkatastrofe i Bangladesh i 1974. Han oppdaga at svært småe lån kunne ha stor innverkning på sjansen nån hadde til å overleva.

Stiftinga av Grameen Bank

Yunus stifta Grameen Bank i 1976 for å gje lån til fattige. Sidan da har banken lånt ut meir enn 5,1 milliardar amerikanske dollar til 5,3 millionar lånarar. For å sikre seg at låna blir betalt tilbake, brukar han eit system med solidaritetsgruppor. I desse gruppone søkjer folk om lån samen og er kollektivt ansvarlege for gjelda.

Etter kvart har banken òg utvikla andre former for kreditt, som huslån og lån til fiskeri og vatningsprosjekt, risikokapital og sparekontoar.

Suksessen til Grameen-modellen har inspirert liknande tiltak i olike utviklingsland, og til og med i industrialiserte land, som f.eks. i Norge og USA.

Grameen-modellen for mikrofinansiering har vorte etterlikna i 23 land. Mange, men ikkje alle, mikrokredittprosjekt etterliknar òg vektlegginga på å låne ut til kvinnor spesielt. Meir enn 96 % av Grameen-låna har gått til kvinnor, for dei lid meir av fattigdom og er meir tilbøyelige enn menn til å bruke det dei tjener til å dekkje behova til heile familien.

Muhammad Yunus fikk Nobels Fredspris i 2006 for innsatsen for å skapa økonomisk og sosial utvikling nedafrå.

Sitat

  • “Ein dag vil barneborna våre fara til muséa for å sjå kva fattigdom var for noko.” (The Independent, 5. mai 1996)

Prisar

Kjeldor

  • Yunus, Muhammad: Banker to the Poor: The Autobiography of Muhammad Yunus, Founder of Grameen Bank. Oxford University Press, ISBN 0195795377

Pekarar


GNU-logoen Denne artikkelen er heilt eller delvis basert på artikkelen «Muhammad Yunus» frå Nynorsk Wikipedia og kan kopierast, distribuerast og/eller endrast slik det er sett opp i GNU fri dokumentasjonslisens. For ei liste over bidragsytarar til den opprinnelege artikkelen, sjå endringshistorikk knytt til den opprinnelege artikkelen. For ei liste over bidragsytarar til denne versjonen, sjå endringshistorikk knytt til denne sida.