|
Artiklar
Johan Austbø (fødd 23. oktober 1879 i Lavik i Høyanger kommune i Ytre Sogn, død 22. desember, 1945 på Hokksund i Øvre Eiker kommune) var lærar, dansar, diktar, komponist, songar og målmann. Han vart utdana ved lærarseminaret på Elverum, var tilsett som lærar i Frønningen og Fresvik, og flytta seinare til Lepsøy i Os i Hordaland, före han etablerte seg i Skotselv i Buskerud fylke. Der var han lærar ved Hæreskolen og Skotselv skole i fleire tiår. Austbø spela ei sentral rolle i etableringa av Den norske folkeviseringen tidleg i 1920-åra I boka Folkedansen i 20 år 1903-1923 skildrar han ei reise til Færøyane i 1911, der ein delegasjon på 70 nordmenn reiste for å hente impulsar frå færøysk sogedans. Les meir …
Fjording eller fjordhest er ein vestnorsk hesterase. Han blir rekna som det norske nasjonalhesten. Fjordingen er kjennetekna med den blakke fargen sin og med den karakteristiske ståande manen. Manen har òg ein såkalla ål — ei mörk stripe frå manke til hale. Fjordingar med broten eller manglande ål blir ikkje godkjent. Vanlig mankehøgd er kring 135–150 cm, men høgder ned i 125 og opp i 155 er ikkje ovanlege. Den blakke fargen finst i fem godkjente nyansar: brunblakk, raudblakk, ullsblakk, grå og gulblakk. Fjordingen er hardfør og allsidig og kan bli bruka til mykje forskjellig. Han eignar seg bra som trekkhest. Fjordingen stammar opprinnelig frå den eldste typen nolevande hest i verda, den utryddingstruga przewalskihesten, og han er ein av de hesterasane i verda som liknar mest på den opprinnelige hesterasen. Les meir …
Bohuslän-Dals svarthöna er ein hønsrase som ein trur vart innført frå Moçambique til Nord-Europa av sjømenn ein gong på 1600-talet, og til Norge og Sverige i løpet av 1800-talet. Sidan den tid har rasen tilpassa seg skandinavisk klima. Men han har enda att det særpreget at kjøttet er mörkt. Ein hane kan vega oppimot 2 kg, medan høna veg 1,5 kg på det meste. Egga er små med stor plomme og veg 38-48 gram. Svarthøns flyg gjerne. Den novarande forma har fått lantras-status i Sverige, og alle svenske genbanksregistrerte besetningar stammar frå ein flokk som kom til Sverige kring 1900. I 1956 vart denna flokken kjøpt av to brør i Bullarebygd. Svenska Lanthönsklubben har bevart denna rasen i genbank sidan 1991. Les meir …
Jamtgeit ( sv. jämtget) er ein gammel geitrase frå Jamtland og Herjedalen. Jamtgeita er den minste skandinaviske geitrasen. På let er jamtgeita oftast kvit; gjerne med mørk ryggål og mørk maske og føter. Dei kan òg vara brokote eller brun/viltfarga. Både geiterne og bukkane har oftast horn. Rasen er utryddingstruga. I 2007 var det registrert 387 jamtgeiter i genbanken. Les meir …
Lappgeit ( nyn./ bm.; sv. lappget, bm. lappgjet, da. lapged), lokalt kjent som fjellgeit ( sv. fjällget), er ein gammel geitrase som har vorte attoppdaga i Norrland i Sverige. Dei skil seg ut frå andre skandinaviske geitrasar med at dei har litt kortare føter og ofte lengre ragg. Dei er oftast kvite. Med kring 100 alsdyr (februar 2010) blir rasen rekna som akutt utryddingstruga. Blant reindriftssamane har det vore vanlegast i eldre tid å mjølke reinane, og det var lite aktuelt å ha geiter. Under omlegginga frå intensiv mjølkereindrift til ekstensiv kjøttreindrift i løpet av 1800- til 1900-talet var det vanleg å skaffe seg nån få geiter for bruk til mjølking. Ein rein gjev berre kring ein desiliter med mjølk per dag, medan ei geit gjerne gjev kring ein liter; og dessutan kunne geita mjølkast tidleg på året, medan reinkalven trong mjølka for seg sjølv til han vart sterk nok utpå seinsommaren. Les meir …
Loveleen Rihel Brenna (f. 1967) i India) er ein forfattar frå Agder. Ho vart fødd i India fredag den 6. oktober 1967 av ein far som var sikh og ei mor som var hindu, og ho kom til Kristiansand samen med foreldra sine i 1972. Loveleen Rihel Brenna er utdana i pedagogikk, psykologi, sosialpedagogikk med vidareutdanning i migrasjon og fleirkulturell forståelse, og ho driv eit eige konsulentfirma for fleirkulturelle spørsmål. Ho driv òg foredrags- og kursverksamheit kring desse emna. Les meir …
|
